ORGANISATIE
In allerlei boeken en artikelen staat wat managers moeten doen om van hun team een ‘high performance’-team te maken. Er wordt echter zelden of nooit in uitgelegd waarom teamwerk in essentie nodig is, en hoe met een doordacht gekozen manier van samenwerken een succesvol team kan worden opgebouwd. Op zoek naar de ingrediënten van teamwerk, op basis van wetenschappelijk onderzoek en met drie voorbeelden van teams in de praktijk.
Welke organisatie wil nu geen ‘high performance’-teams (HPT’s) hebben? Teams die weten waarvoor ze werken en waarin de samenwerking onderling en met de buitenwereld optimaal is. Waar proactief nieuwe aanpakken en oplossingen worden ontwikkeld. Teamleden die hun kennis en informatie optimaal uitwisselen en benut- ten. Teams die daarmee optimale prestaties leveren voor klanten en stakeholders, maar ook voor de teamleden zelf, zodat zij met passie en plezier vitaal aan het werk kunnen zijn. Wie wil nou geen onderdeel uitmaken van zo’n team of er leiding aan geven?
Dit zou gemakkelijk kunnen klinken als een sprookje, want hoe vaak lukt dit nou echt? HPT’s zijn voor ‘the happy few’: teams van topsporters waarbij alle randvoor- waarden en faciliteiten kloppen, en heel soms in organisaties, maar dan moet je geluk hebben met de team- samenstelling en de omstandigheden.
Vaak horen we dat soort geluiden in organisaties en vaak gelden ze als excuus. ‘Jammer, dat gaat ons hier niet lukken’, of erger: ‘We gaan er niet eens aan beginnen’. Onderzoek laat echter wat anders zien. Een voorbeeld is een grootschalig onderzoek onder teams in de publieke sector (Kuipers & Groeneveld, 2014), waarin de ingrediënten van excellent presterende teams werden besproken. Die ingrediënten zijn in elk team aanwezig. Een van de belangrijkste conclusies van het onderzoek is dat ‘dood- normale teams met heel gewone mensen’ HPT’s kunnen zijn. Het vergt echter wel inzet, energie en tijd om tot een HPT te komen.
Om daar meer over te kunnen leren, heeft een aantal organisaties de handen ineengeslagen om teams in een gezamenlijk project in zes maanden tijd de belangrijkste stappen te laten zetten naar ‘high performance’. In dit ar- tikel bekijken we het proces dat drie van deze teams door- maakten en bespreken we de lessen die dat heeft opgeleverd. Vanuit actieonderzoek analyseerden we de gegevens van de HPT-vragenlijst (Kuipers & Groeneveld, 2014) die voorafgaand en aan het einde van het traject bij de teams werd afgenomen. Verder onderzochten we de effecten van de ingezette interventies op basis van participerende ob- servaties tijdens de bijeenkomsten. Aan de hand hiervan concluderen we hoe deze teams zich hebben kunnen ont- wikkelen in de richting van een HPT en wat andere teams hiervan kunnen leren.
Auteurs: Ben Kuipers, Pieter van Beusekom, Raoul Schildmeijer en Cees van der Zwan